Je hoeft tegenwoordig maar even te hoesten of te niezen en mensen zitten al op Google naar hun symptomen te zoeken. Hoe weet je dus of je te maken hebt met een gewone verkoudheid of met iets ergers? Raak ten eerste niet in paniek en lees hier de duidelijke tips van Dr. Neil Schachter.1 Neem je symptomen onder de loep en kijk wat er echt aan de hand is. Let op: het is altijd veiliger om een arts te raadplegen dan je eigen diagnose te stellen.
Je symptomen: een loopneus, hoofdpijn en keelpijn
Dan heb je misschien: een verkoudheid
De symptomen van een gewone verkoudheid zitten meestal in het keel-neus-en-oorgebied. Soms moet je ook niezen, hoesten, heb je een loopneus en tranende ogen. Fijn? Nee, niet fijn, maar het verkoudheidsvirus leeft meestal niet lang. Als je verkoudheid echter langer dan een week duurt of je klachten worden erger, stap dan naar je dokter. Je keel kan ontstoken zijn (wat met penicilline behandeld kan worden) of het verkoudheidsvirus heeft een sinusinfectie veroorzaakt.
Wat te doen tegen een verkoudheid:
Neem een pijnstiller zoals paracetamol of ibuprofen tegen de hoofdpijn. Gorgel met zout water om keelpijn te verlichten. Bij de drogist kun je zelfzorgmedicijnen zoals kopen die voor minder ophoping van vocht en slijm in de neus zorgen. Nog steeds een verstopte neus? Probeer eens een neusspray (zoutoplossing).
Niet-medicinale geneesmiddelen kunnen ook heel effectief zijn, vooral tijdens het herstel. Neem genoeg rust, blijf voldoende drinken, gebruik een luchtbevochtiger of koudwaterverdamper en ga stomen (door met je hoofd boven een kom heet water te hangen of een warme douche of bad te nemen bijvoorbeeld). Dit zijn allemaal manieren om je door de ergste momenten van je verkoudheid heen te slaan. Wat je vooral niet moet doen: antibiotica nemen. Antibiotica werken niet tegen een verkoudheidsvirus.
Hoe je een verkoudheid kunt voorkomen:
Was je handen vaak èn grondig (minimaal 20 seconden, tel mee in je hoofd) en raak je gezicht niet aan. Blijf ook zoveel mogelijk uit de buurt van zieke mensen.
Je symptomen: pijn in het hele lichaam, rillingen en een hoest met druk op de borst
Dan heb je misschien: de griep
Anders dan bij een verkoudheid, voel je griep ook in de rest van het lichaam. “Bovendien is er bij griep ook vaak sprake van hoge koorts (hoger dan 38˚C) en voel je je enorm vermoeid,” aldus Dr. Schachter.
Wat je kunt doen tegen griep:
Omdat de symptomen van griep en verkoudheid in het keel-neus-en-oor-gebied erg op elkaar lijken (o.a. hoofdpijn en een verstopte neus), kun je die met dezelfde zelfzorgmiddelen proberen te verhelpen. Zorg ook dat je genoeg bedrust neemt en voldoende blijft drinken. Hoewel antivirale geneesmiddelen meestal niet nodig zijn, kan de dokter deze wel voorschrijven bij een zware griep of aan mensen in bepaalde risicogroepen (astma-, diabetes- en hartpatiënten bijvoorbeeld). Met deze medicijnen kun je de duur van de ziekte verkorten en het risico op complicaties verkleinen, maar bedenk wel dat ze het beste werken als je er meteen, of een paar dagen nadat je ziek bent geworden, mee begint.
Als je griepachtige verschijnselen vertoont, blijf dan thuis om te voorkomen dat je je ziektekiemen verder verspreidt. Het advies is om pas weer naar buiten te gaan als je minstens 24 uur lang geen koorts meer hebben gehad.
Hoe je griep kunt voorkomen:
Je eerste verdedigingslijn is het griepvaccin: met de griepprik kun je de kans om griep te krijgen aanzienlijk verlagen. Neem bovendien dezelfde voorzorgsmaatregelen als bij een gewone verkoudheid: was je handen vaak én grondig en blijf uit de buurt van mensen die ziek zijn.
Je symptomen: jeuk aan de neus en ogen, niezen, loopneus of verstopte neus
Dan heb je misschien: allergische rinitis, zoals hooikoorts of een pollenallergie.
Hooikoorts is soms moeilijk te onderscheiden van een gewone verkoudheid, maar het verschil zit hem in de snelheid waarin de symptomen zich manifesteren. Allergieën komen schijnbaar uit het niets tevoorschijn, en een verkoudheid doet er meestal een paar dagen over voordat die erger wordt. Jeuk is ook een aanwijzing dat er sprake is van een allergie, en niet van een verkoudheid.
Wat je kunt doen tegen een pollenallergie:
Een door de arts voorgeschreven neusspray helpt tegen ontstoken neusslijmvlies en verlicht vaak ook een lopende, jeukende neus. Als dat niet helpt dan adviseert de dokter wellicht om antihistaminica te gebruiken die het beste werken wanneer je ze inneemt voordat je voor het eerst in aanraking komt met de allergenen van een bepaald seizoen. Begin dus een paar weken voor je meestal begint te snuffelen met het nemen van de antihistaminica. Zodra je klachten krijgt, kun je ook vrij verkrijgbare decongestiva bij de drogist kopen om het ongemak te verlichten.
Geen zin meer in die vervelende hooikoorts elk voorjaar? Denk dan eens aan immunotherapie, of injecties, waarmee je je lichaam geleidelijk aan kleine doses allergenen blootstelt om er tolerantie voor op te bouwen. Geen fan van injecties en naalden? Dan heb je geluk. Je kunt ook smelttabletten tegen bepaalde allergieën nemen. Let op: vraag altijd advies aan een dokter.
Hoe je pollenallergieën kunt voorkomen:
Het is moeilijk om hooikoorts helemaal te ontlopen, tenzij je er immunotherapie voor hebt gevolgd. Maar je kunt de ernstigste klachten voorkomen door je blootstelling aan pollen te beperken. Op droge dagen met een briesje zitten er meestal meer pollen in de lucht, dus luister naar het weerbericht en probeer op dergelijke dagen zoveel mogelijk binnen te blijven.
Houd ramen en deuren tijdens het pollenseizoen dicht en zorg dat pollen het huis niet binnenkomen door buitenkleding en -schoenen meteen uit te trekken wanneer je het huis inloopt. Het is ook een goed idee om voor je naar bed gaat een douche te nemen en je haar te wassen, zodat je tijdens het slapen geen allergenen inademt.
Je symptomen: koorts, hoest en kortademigheid
Dan heb je misschien: de ziekte veroorzaakt door het nieuwe coronavirus, COVID-19
Het virus werd voor het eerst waargenomen in China en heeft zich in rap tempo naar landen over de hele wereld verspreid. Sommige mensen met COVID-19 melden slechts milde, of zelfs helemaal geen symptomen, maar het virus kan dodelijk zijn in risicogroepen zoals ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen zoals hart-, long- en diabetespatiënten. Na besmetting met het virus kan het twee tot 14 dagen duren voordat er symptomen optreden. Het is daarom belangrijk om direct contact met je dokter op te nemen als je denkt dat je met het virus besmet bent.2
Wat je tegen het coronavirus kunt doen:
Als je symptomen van COVID-19 vertoont, die trouwens gemakkelijk te verwarren zijn met die van griep, of als je denkt dat je besmet bent, neem dan contact op met je arts. Als je getest bent en het resultaat positief was, dan is je arts de aangewezen persoon om over de juiste behandeling te beslissen. Omdat het virus zich zo gemakkelijk verspreidt moeten patiënten zichzelf thuis of in het ziekenhuis isoleren totdat ze volledig hersteld zijn.
Er is nog geen vaccin of een behandeling tegen het virus gevonden.
Hoe je besmetting met het coronavirus kunt voorkomen:
Om besmetting te voorkomen gelden dezelfde regels als voor griep of een verkoudheid: zorg ervoor dat je je handen vaak en grondig wast, gedurende ten minste 20 seconden. Geen kraan in de buurt? Gebruik een handreiniger die minstens 60% alcohol bevat (kijk op het etiket). Mondkapjes of gelaatsmaskers als bescherming tegen het coronavirus hebben weinig zin. Eigenlijk zouden ze alleen gedragen moeten worden door mensen die het virus al hebben (om de verspreiding van ziektekiemen tegen te gaan) of door dokters, verpleegkundigen en andere zorgverleners.
Nog steeds niet zeker of je gewoon verkouden bent of iets ergers onder de leden hebt? Vraag je arts om advies. En, we kunnen dit niet vaak genoeg benadrukken, blijf je handen goed wassen!