Het doet er uiteindelijk niet zoveel toe hoe perfect je maaltijden zijn als deze gerechten je ziek maken of letsel toebrengen tijdens het bereiden ervan. Een schone en veilige keuken is dus van groot belang. Maar hoe creëer je zo’n veilige werkomgeving? Als je niet weet waar je moet beginnen, dan kunnen deze doe-het-zelf-tips je misschien helpen om een zo veilig mogelijke keuken te creëren.
Eerste stap: begin met een schone lei
-
Maak een sopje: de eerste regel in een veilige keuken is: was je handen. Handen zijn een voedingsbodem voor bacteriën. Was je handen minstens 20 seconden lang met zeep en warm water voordat je begint met eten koken, en nadat je vlees, eieren of gevogelte hebt aangeraakt.
-
Maak aanrecht en werkbladen schoon: natte, plakkerige werkbladen zitten gauw vol bacteriën. Als je iets morst, maak het werkblad dan onmiddellijk schoon met een vaatdoekje en een warm zeepsopje. Zorg er wel voor dat je vaatdoekjes op tijd verwisselt en na elk gebruik op 60°C in de wasmachine wast.
-
Denk ook eens aan die afwasspons die in de gootsteen ligt: het is een heerlijke plek voor bacteriën – er kunnen wel 360 verschillende soorten tegelijk in voorkomen. Gelukkig kun je 99,9% van die bacteriën doden door het sponsje een minuut in de magnetron te laten draaien. Vervang je oude spons regelmatig door een nieuwe.
-
Vergeet ook de koelkast niet: het smerigste gebied van je keuken is niet het fornuis of het werkblad. Het is juist de groentela van de koelkast. Die is vaak viezer dan je denkt! Een onderzoek heeft aangetoond dat er in 36% van alle groentelades (én vleeswarenlades) salmonella schuilt. Zorg dat deze bacteriën geen kans krijgen door je koelkast minstens één keer per maand met een warm zeepsopje schoon te maken (of telkens wanneer je ziet dat er iets heeft gelekt).
Tweede stap: veilig eten bereiden
-
Investeer in twee snijplanken: een voor vers fruit en groente en de andere voor rauw vlees, kip, vis en zeevruchten om te voorkomen dat de bacteriën in de eiwitten je fruit en groenten besmetten.
-
Spoel alle fruit en groente af in een vergiet zodat ze niet in contact komen met de bacteriën die er in je gootsteen kunnen rondhangen. En hoe zit dat nou met kip? In tegenstelling tot wat je vaak hoort, mag je rauwe kip of gevogelte nooit afspoelen omdat je salmonella op deze manier gemakkelijk op andere oppervlakken zoals keukengerei, werkbladen en snijplanken kunt verspreiden.
-
Voedsel goed ontdooien: oma ontdooide haar vlees dan misschien wel gewoon open en bloot op het aanrecht, maar dat betekent niet dat jij dat ook moet doen. Waarom niet? Omdat bacteriën zich waanzinnig snel vermenigvuldigen in vlees, kip en vis dat buiten de koelkast wordt ontdooid. Het is daarom veiliger om het in een afgedekte schaal op de laagste plank in de koelkast te laten ontdooien.
-
Zorg dat je eten gaar is: het is verleidelijk om op het oog in te schatten of een stuk kipfilet of hamburger gaar is. Maar in onvoldoende verhit gevogelte of vlees kunnen veel bacteriën zitten. Probeer er niet naar te raden en wees er zeker van dat het vlees de juiste temperatuur heeft bereikt door het altijd eerst met een voedselthermometer te meten.
-
Laat kliekjes snel in de koelkast afkoelen. Laat ze dus niet eerst op het aanrecht afkoelen voor je ze in de koelkast zet omdat je zo een heerlijke voedingsbodem voor bacteriën creëert. Doe restjes eten meteen na de maaltijd in bakjes en zet ze in de koelkast zodat ze daar verder (en veiliger) af kunnen koelen.
Derde stap: voorkom ongelukken
-
Baken een veilig werkgebied af: fornuizen en kookplaten zorgen voor 60% van alle woningbranden die in de keuken zijn ontstaan. Houd kinderen op veilige afstand door een kindvrije zone te markeren van ongeveer één meter van het fornuis of de kookplaat.
-
Haal de stekker eruit: voorkom dat je per ongeluk een blender, koffiezetapparaat of ander keukenapparaat aanzet door altijd de stekker uit apparaten te halen als je ze niet gebruikt.
-
Voorkom knoeien: draai handvatten van potten en pannen naar achteren zodat ze niet per ongeluk worden om- of aangestoten. Zorg dat je altijd wat keukenpapier of een vaatdoekje binnen handbereik hebt zodat je indien nodig iets meteen kunt opruimen.
-
Vergeet ook je messen niet: met een bot mes snijd je eerder jezelf dan je eten. Investeer in een goede messenslijper én een messenblok waar je de messen veilig in op kan bergen.
-
Waar je ook niet zonder kan: een veger en blik, om glas- en aardewerkscherven mee op te vegen. En koop een stevig krukje. Het is veiliger om op een krukje te staan dan op een stoel (of het werkblad) om die mooie schaal van de bovenste plank van het keukenkastje te halen.
-
Wees voorbereid: mocht er toch een ongelukje gebeuren, zorg dan dat je een brandblusser en een EHBO-doos binnen handbereik hebt om erger te voorkomen.